Yargıtay'ın 2015/1 tarih ve sayılı kararı ışığında ''Resmi Belgede Sahtecilik Suçu''
Belgede sahtecilik suçları TCK md.204-212 maddeleri arasında düzenlenmiş ve kamu güvenine karşı işlenen suçlar arasındadır. TCK md.204-212 arasında birbirinden farklı suç tipleri belirtilip TCK md.204/1→sivil kişinin işlemiş olduğu resmi belgede sahtecilik suçu, TCK md.204/2→kamu görevlisinin resmi belgede sahtecilik yapması, TCK md.205→resmi belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek, TCK md.206→resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan, TCK md.207→özel belgede sahtecilik, TCK md.208→özel belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek, TCK md.209 ise açığa imzanın kötüye kullanılması gibi farklı suç tiplerini barındırmaktadır. Sahtecilik suçlarında korunan hukuki değer kamu güvenidir. Çünkü toplumdaki bireyler resmi belgenin doğruluğuna güvenirler. Ve buna bağlı olarak birtakım hukuki işlemler yaparlar. Çünkü belge, toplum içerisinde her an kurulmakta olan hukuki ilişkilerin yürümesini sağlayan, kanıtlayan ve delil niteliği olan evraklardır.(Ankara Barosu Dergisi). Dolayısıyla toplumda güven duyulması zorunludur. Aksi halde belgede yapılan sahtecilikte belgeye güven duyulması sarsılacak, hukuki ilişkilerin kurulması, kanıtlanması noktasında hukuksal sorunlar ortaya çıkacak hatta bireylerin bir zarar veya zarar tehlikesiyle karşılaşması muhtemel olacaktır. En geniş anlatımla; hukuk düzeni ve toplumsal ilişkiler bozulacaktır. Bu sebepten ötürü belge, ceza hukukunun koruma alanına girmiştir.
Öncelikle bu yazımda resmi belgede sahtecilik suçu TCK md.204/1 ve TCK md.204/2 hakkında genel bilgiler verip daha sonra Yargıtay kararını incelemek isterim. Resmi belgede sahtecilik suçunun oluşabilmesi için ilk olarak bir belgenin olması gerekmektedir. Peki belge nedir? Belge; hukuki sonuç doğurmaya elverişli yazılı irade beyanıdır.
Belgenin Unsurları
↙ ↓ ↘
Belge yazılı olmalıdır. Hukuki değer Belgeyi düzenleyenin belli olmasıdır.
taşımalıdır.
Öncelikle bu yazımda resmi belgede sahtecilik suçu TCK md.204/1 ve TCK md.204/2 hakkında genel bilgiler verip daha sonra Yargıtay kararını incelemek isterim. Resmi belgede sahtecilik suçunun oluşabilmesi için ilk olarak bir belgenin olması gerekmektedir. Peki belge nedir? Belge; hukuki sonuç doğurmaya elverişli yazılı irade beyanıdır.
Belgenin Unsurları
↙ ↓ ↘
Belge yazılı olmalıdır. Hukuki değer Belgeyi düzenleyenin belli olmasıdır.
taşımalıdır.
- Belge yazılı olmalıdır: Yazısız bir belge düşünülemez. Ayrıca yazının okunabilir olması gerekmektedir. Çünkü yazı şayet okunamaz haldeyse bunun üzerinde yapılan sahtecilik manasız kalacaktır. Okunamayan evrak belge olmaz. Belgede yazının olması için bir dilin kullanılması gerekmektedir. Dil'den kasıt, mevcut dillerin herhangi birinin kullanılması yeterlidir. Hatta ölü diller, yaşayan diller, gizli bir dil veya kripto alfabelerinin kullanılması da belge için yeterlidir. Belgenin yazılı olması için bir cisme yazılması gerekir. Herhangi bir cisim olur. Örneğin; bez, parşömen, deri, plaka, levha hatta taşınabilen bir taşa yazılan yazı da belge niteliği taşır. Yargıtay ''taşınabilen bir şey'' e yazılan yazının belge olduğunu belirtmiştir. Bir cisim veya taşınabilen bir şey olduğundan dolayı bilgisayar programlarındaki yazı belge olarak kabul edilemez.
- Belgenin ikinci unsuru; hukuki değer taşımasıdır. Belge; toplum hayatında hukuki sonuç doğurmaya elverişli olmalıdır. Çünkü toplum o belgeye hukuki sonuç doğurduğu için itibar etmektedir ve güvenmektedir. Hukuken önemsiz belgede yapılan herhangi bir şey olumlu-olumsuz bir netice meydana getirmeyeceğinden dolayı belge niteliği taşımaz. Hatta hukuken önemsiz bir belge zarar verme olasılığı olmadığından dolayı sahtecilik suçu oluşmaz. Yazılı belgenin hukuki sonuç doğurması ispat gücüne bağlıdır. Hukuki sonuç doğurmada kıstas ispat gücüdür. Örneğin; başkasına borcu olan kişinin borç ikrarını tuğla üzerine yazması ispat gücüne haiz olduğundan dolayı tuğla belge niteliği taşır.
- Belge için üçüncü şart; düzenleyenin belli olmasıdır. Düzenleyeni belli olmayan belge, belge niteliği taşımaz. Çünkü ispat gücünden dolayı hukuki sonuç doğurmaya elverişli değildir. Belgeyi düzenleyenin belli olması; belgenin altına ad-soyad veya paraf vb. şekillerde belli olabilir. Ancak belgeden, düzenleyenin açıkça anlaşılması gerekmektedir.
Resmi Belge
↙ ↓ ↘
Kamu görevlisi tarafından Belge ile kamu görevlisi arasında
düzenlenme Resmi belgenin zorunlu nedensellik bağının bulunması
şekil şartlarını taşıması
- Kamu görevlisi tarafından düzenlenme: Bir yazının resmi belge olabilmesi için; belgenin kamu görevlisi tarafından düzenlenmesi gerekir. TCK md.6/c de '' Kamu görevlisi deyiminden; kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi'' kamu görevlisinin tanımı yapılmıştır. TCK md.6/c kapsamına giren kişilerin düzenlediği belgeler resmi belge niteliğindedir.
- Resmi belgenin zorunlu şekil şartlarını taşıması: Resmi bir belgede olması gereken şekil şartları vardır. Şayet bu şekil şartlarına uyulmamış ise resmi bir belge değildir. Burada şu noktaya dikkat edilmelidir. Bir belgenin geçersiz olması ile bir belgenin tam olmaması yani eksik olması arasında fark vardır. Bir belgenin eksik olması; o belgenin hukuk düzeninin tanıdığı esaslı unsurlarının olmamasıdır. Yani burada bahsettiğimiz zorunlu şekil şartlarını taşımamasıdır. Bir belgenin geçersiz olması ise; o belgenin hukuk düzeninin tanıdığı esaslı unsurları mevcut, zorunlu şekil şartlarına sahip fakat belge bir sebepten ötürü geçersiz olması durumudur. Örneğin; vekaletnamede noterin imzası olmaması belgenin eksik olması durumudur. Zorunlu şekil şartını taşımaması durumudur. Oysa vekaletnamede noterin imzası bulunup ve diğer zorunlu şekil şartları da mevcut fakat vekaletname azil ile son bulunca artık bu belge geçersiz belge durumuna örnektir. Öncelikle zorunlu şekil şartlarını taşımayan yani eksik resmi belgede yapılan sahtecilik resmi belgede sahtecilik suçu oluşturmaz. Çünkü zaten resmi belge eksik düzenlenmiş ve esaslı unsurları mevcut değildir. Dolayısıyla resmi belge değildir ve sahtecilik suçu da oluşmaz. Fakat özel belgede sahtecilik suçu oluşur. Peki geçersiz belgede sahtecilik yapılabilir mi? Bu durumu da ileride göreceğimiz Yargıtay kararı ışığında inceleyeceğiz.
- Belge ile kamu görevlisi arasında nedensellik bağının bulunması: Bir belgenin düzenlenmesi o kamu görevlisinin görevi olmalıdır. Şayet kamu görevlisinin göreviyle alakalı olmayan bir belge düzenlenmesi resmi belge niteliğinde değil, özel belge niteliğindedir.
Yorumlar
Yorum Gönder